Nick Halden
Active Member
- 923
- 1,486
Như trên tiêu đề, hôm nay mình tạo post này cùng với anh em TraderViet bàn luận trao đổi về môn phân tích thị trường với Market Profile (từ đây viết tắt là MP). Tìm tài liệu tiếng Việt về MP khá ít, và cũng ít người sử dụng công cụ này nếu so với các công cụ phổ biến khác. Vâng, công cụ tuyệt vời - một số cho là vậy. Ở chiều ngược lại là các tranh luận cho rằng MP đã lạc hậu ở cái thời buổi mà HFT - Giao dịch tần số cao xâm lấn thị trường. Với ít kiến thức tìm hiểu được thì động cơ chính để post bài này là nếu có cao thủ nào vô tình ghé qua và chỉ bảo nữa thì tuyệt
Sở dĩ có nhiều tranh cãi về tính hiệu quả của Market Profile (có lẽ gần như mọi thứ trong cuộc sống đều có 2 chiều hướng đối lập thế này) vì đây không phải là một công cụ gợi ý giao dịch như các indicator thông thường, mà là một công cụ cho phương pháp đọc hiểu tình hình hiện tại của thị trường. Vì vậy lại tùy thuộc vào sự quan sát và kinh nghiệm của người thực hành, việc phân tích không dựa trên một loạt các quy tắc cứng nhắc theo kiểu rule 1 rule 2.
Điều mình thích ở Market Profile là Trading Logic của nó – cách tư duy khi nhìn vào thị trường, hiểu về tình trạng cân bằng – mất cân bằng, ai đang tham gia, ai đang chiếm ưu thế. Hôm nay cuối tuần, vậy kể 3 câu chuyện để nói về cái Trading Logic này chứ chưa vội bàn về chi tiết, giống như “võ công học tâm pháp trước khi luyện chiêu thức” vậy (không nhớ câu này đã từng nghe ở đâu nhưng thấy hay).
Câu chuyện số 1: Người bán nhà
Giả sử (giả sử thôi nhé) bác @DuongHuy phải thanh lý căn nhà của mình trong vòng 3 tuần tới, để theo Ngọc Trinh sang Mỹ. Trong khi đó, lão hàng xóm của bác ý cũng có ý định sang đó ở cho gần em Trinh, nhưng chưa vội. Hắn có kế hoạch bán căn nhà tương tự trong khoảng thời gian 5 năm tới.
Bây giờ bạn nghĩ rằng bác Huy sẽ đòi hỏi một mức giá tốt, hay chỉ cần một mức giá hợp lý (fair price)? Thời gian quá gấp (không nhanh là mất Ngọc Trinh) nên không thể đòi hỏi cao, và nếu ai trả 9.8 hay 10.1 cho căn nhà giá 10 thì có lẽ cũng ok. Không quá thấp là được, còn quá cao thì rất khó. Còn về phần mình, lão hàng xóm với kế hoạch lâu dài, liệu hắn ta sẽ kỳ vọng một người mua trả mức giá tốt cho căn nhà của mình, hay là cái giá chấp nhận được? Chắc chắn là một giá tốt rồi, với bao công sức chờ đợi và rình mò.
Short-term Trader, Daytrader thanh lý tài sản của mình sau khi nắm giữ một thời gian ngắn. Những người này tìm kiếm vùng giá hợp lý (looking for fair price area).
The other-term Trader, Longer Term trader mua ở mức giá hời, bán ở mức giá tốt (Advantageous price area).
Câu chuyện số 2: Những tay chơi
Hãy giả sử có một món hàng hay dịch vụ – không phải thiết yếu. Ví dụ như một cây kem để giải khát trong hè nóng nực chẳng hạn.
Đa số mọi người biết rằng 10 ngàn có thể chấp nhận được đối với một cây kem. Mà nếu mua được 9 ngàn thì tốt mà 11 ngàn cũng chẳng sao. Đang nóng mà.
Và bây giờ hãy tưởng tượng tiếp, bạn mua kem không phải để ăn. Này, ai mua kem mà chả ăn cơ chứ? Thì giả sử là thị trường kem đã biến thành một thị trường đầu cơ, giống như cổ phiếu/tiền tệ.
Thành phần tham gia là người bán hàng với giá vốn = 5 ngàn, một kẻ có đầy đủ sự kiên nhẫn và cả các máy móc bảo quản nữa – một người bán với giá vốn thấp (tự sản xuất hay mua từ nhà chế biến) và những kẻ rình mò cơ hội. Số còn lại là những người muốn tống khứ cây kem đi trong vòng 5 phút, hoặc là nhìn nó tan chảy.
Người bán kem sẽ chỉ mua khi thị giá xuống thật thấp 5-6 ngàn chẳng hạn, vì dù sao cũng còn đầy trong tủ đông và kho lạnh. Những kẻ cơ hộị, với tất cả sự kiên nhẫn của mình, cùng với hệ thống bảo quản công nghệ Châu Âu xịn nữa, chẳng dại gì mà bán khi giá còn ở dưới 13 ngàn. Dù sao thì kẻ mua cũng phải có người bán. Đúng vậy, short-tem trader/local/người trung gian (tùy cách gọi) chuyển hàng và tiền cho người bán buôn và kẻ cơ hội và thường cũng chuyển luôn lợi nhuận cho cả 2 bọn chúng. Nguồn hàng thì tất nhiên không thay đổi, nhưng số lượng trao tay ở vùng giữa lại rất lớn. Những kẻ trung gian cố kiếm lợi nhuận bằng cách nhanh chóng đẩy sang tay người khác trước khi kem tan chảy trong vòng vài phút nữa nếu không muốn mất trắng.
Họ gọi chúng ta là Retail Trader. những người mua với giá bán lẻ, bán với giá bán buôn.
2 phía đối diện của Long-term Traders sẽ không mua bán trực tiếp với nhau, mà thông qua trung gian ở 2 đầu thị trường. Trading là về sự thay đổi. Nếu Long-term Buyer mà chấp nhận mua với mức giá cao hơn mức giá hợp lý thì đã có chuyển biến trong Nhận thức về Giá trị.
Mặt khác, Nhận thức về Giá trị đối với Short và Other Timeframe traders là khác nhau. Long-term Buyer có thể mua với mức giá cao không thể chấp nhận được trong hiện tại (Unfair high), nhưng với tầm nhìn của họ thì nó vẫn là một mức giá tốt.
Câu chuyện số 3: Cửa hàng kem Cô Tuyết
Cô Tuyết quyết định rời cửa hàng kem của mình từ góc phố vào trong một quầy bán ở Siêu thị Ông Già Tuyết.
Cô kỳ vọng sẽ bán được nhiều hơn. Nhưng kết quả sao đây? Số người mua đã giảm hẳn đi trong khi chi phí thuê kiot trong siêu thị lớn hơn. Vì vậy, cô Tuyết lại phải quay về với góc phố thân yêu để duy trì doanh số. Ở góc phố nhỏ, cô GIAO DỊCH được với nhiều khách hàng hơn.
Thị trường luôn luôn tìm kiếm địa điểm thuận lợi nhất cho giao dịch (trade facilitation). Nếu không, nó sẽ di chuyển. Nếu hàng hóa đang được bán ở vùng giá quá cao đến nỗi quá ít người mua chấp nhận, giao dịch (khối lượng trao đổi) sẽ giảm hẳn tại đó và giá bị thu hút xuống vùng số đông chấp nhận được. Nếu như cô Tuyết sau khi vào Siêu Thị mà số người mua tăng lên, hoặc ít nhất không đổi thì cô có thể ở đó được rồi. Dù sao thì đứng trong Siêu thị có điều hòa cũng tốt. Số người mua tăng lên – giao dịch tăng lên tại vùng giá mới nghĩa là nơi đó đã được chấp nhận rồi đó.
Vì vậy nên xem xét về lý thuyết giá tăng khối lượng tăng – giá tăng khối lượng giảm và giai đoạn tích lũy (tích lũy để biến một mức giá mới thành mức giá được chấp nhận. Nếu không có sự tích lũy này thì đơn giản là mức giá mới không được chấp nhận, phải di chuyển tiếp hoặc trở về chốn cũ). Đôi khi Market có thể quay trở lại kiểm tra vùng giá trước đó để chắc chắn rằng mức giá hợp lý đã thay đổi.
Tại sao chúng ta có thể kỳ vọng mức giá cao hơn được chấp nhận? Vì Nhận Thức về Giá Trị thay đổi. Ăn kem trong Siêu Thị đảm bảo hơn vì có kiểm nghiệm, chỗ ngồi sạch sẽ, mát mẻ. Nhận Thức về Giá Trị sẽ thay đổi thị giá của các loại hàng hóa, tài sản.
Nếu muốn đưa thị trường lên một tầm cao mới (trao đổi ở một vùng giá mới chứ không chỉ hình thành một mức giá đỉnh) thì buyer phải đủ tự tin để đẩy lùi những người bán ở đầu đối diện. Nếu không đủ tự tin, giá sẽ quay lại vùng hợp lý cũ và tiếp tục đấu giá trong khoảng đó.
Kết luận
Như vậy, qua 3 câu chuyện trên chúng ta đã có một số khái niệm chủ đạo của Market Profile:
- Một thị trường đấu giá 2 chiều với thành phần tham gia là short-term trader giao dịch trong vùng giá hợp lý, buyer/seller long-term trader giao dịch trong vùng giá chỉ thuận mua hoặc thuận bán.
- Short-term trader tạo ra sự cân bằng, long-term trader làm Market di chuyển. Nếu không có gì thay đổi, Shor-term trader/local man sẽ kiểm soát thị trường cân bằng. Long-term trader mua bán thụ động. Nếu nhận thức về giá trị thay đổi, họ chủ động đẩy giá di chuyển theo một hướng.
Và đến đây các bạn có thể hỏi là việc này giống như đang nói về giao dịch trong Range và Trend. Đúng vậy, và Market Profile giúp chúng ta xác định vùng giá được đa số chấp nhận (cân bằng) và vùng giá bên ngoài (khi long-term trader có ý muốn đẩy giá về một phía, nhưng thành công hay không thì phụ thuộc vào độ tự tin và sự tự tin của phía đối diện). MP thể hiện điều đó bằng hình ảnh trực quan, lọc nhiều khi giá cứ lên rồi lại xuống.
Ghi chú: Market Profile không thể đứng một mình. Vì Nhận thức Giá trị (Perception of Value) là điều cốt lõi của nó, nên chúng ta cần xem xét những câu chuyện, tin tức trên thị trường hiện tại ảnh hưởng đến nhận thức đó, liệu nó có làm người mua tự tin lấn át người bán hay ảnh hưởng là nhất thời? Và để vào lệnh thì cũng phải kết hợp với các công cụ khác, PA chẳng hạn. Có MP giúp đỡ, chúng ta sẽ không mua bán ở cái vùng “Middle of nowhere”.
Anh em comment cảm nhận bên dưới, những ai đã từng kinh qua rồi thì hãy cho biết ưu nhược điểm của nó, liệu MP có giúp bạn cải thiện trade location hay kết quả không? Liệu nó đã lỗi thời so với các phương pháp thay thế khác. Mình đính kèm 2 indicator MP bên dưới.
Cuối tuần chúc anh em nghỉ ngơi vui vẻ!
Tham khảo (tải mấy pdf lên không được nhỉ?):
CBOT Market Profile Handbook
Mind over market J.Dalton
Peter_Steidlmayer_Steven_Hawkins-Steidlmayer_on_Markets-EN
Sở dĩ có nhiều tranh cãi về tính hiệu quả của Market Profile (có lẽ gần như mọi thứ trong cuộc sống đều có 2 chiều hướng đối lập thế này) vì đây không phải là một công cụ gợi ý giao dịch như các indicator thông thường, mà là một công cụ cho phương pháp đọc hiểu tình hình hiện tại của thị trường. Vì vậy lại tùy thuộc vào sự quan sát và kinh nghiệm của người thực hành, việc phân tích không dựa trên một loạt các quy tắc cứng nhắc theo kiểu rule 1 rule 2.
Điều mình thích ở Market Profile là Trading Logic của nó – cách tư duy khi nhìn vào thị trường, hiểu về tình trạng cân bằng – mất cân bằng, ai đang tham gia, ai đang chiếm ưu thế. Hôm nay cuối tuần, vậy kể 3 câu chuyện để nói về cái Trading Logic này chứ chưa vội bàn về chi tiết, giống như “võ công học tâm pháp trước khi luyện chiêu thức” vậy (không nhớ câu này đã từng nghe ở đâu nhưng thấy hay).
Câu chuyện số 1: Người bán nhà
Giả sử (giả sử thôi nhé) bác @DuongHuy phải thanh lý căn nhà của mình trong vòng 3 tuần tới, để theo Ngọc Trinh sang Mỹ. Trong khi đó, lão hàng xóm của bác ý cũng có ý định sang đó ở cho gần em Trinh, nhưng chưa vội. Hắn có kế hoạch bán căn nhà tương tự trong khoảng thời gian 5 năm tới.
Bây giờ bạn nghĩ rằng bác Huy sẽ đòi hỏi một mức giá tốt, hay chỉ cần một mức giá hợp lý (fair price)? Thời gian quá gấp (không nhanh là mất Ngọc Trinh) nên không thể đòi hỏi cao, và nếu ai trả 9.8 hay 10.1 cho căn nhà giá 10 thì có lẽ cũng ok. Không quá thấp là được, còn quá cao thì rất khó. Còn về phần mình, lão hàng xóm với kế hoạch lâu dài, liệu hắn ta sẽ kỳ vọng một người mua trả mức giá tốt cho căn nhà của mình, hay là cái giá chấp nhận được? Chắc chắn là một giá tốt rồi, với bao công sức chờ đợi và rình mò.
Short-term Trader, Daytrader thanh lý tài sản của mình sau khi nắm giữ một thời gian ngắn. Những người này tìm kiếm vùng giá hợp lý (looking for fair price area).
The other-term Trader, Longer Term trader mua ở mức giá hời, bán ở mức giá tốt (Advantageous price area).
Câu chuyện số 2: Những tay chơi
Hãy giả sử có một món hàng hay dịch vụ – không phải thiết yếu. Ví dụ như một cây kem để giải khát trong hè nóng nực chẳng hạn.
Đa số mọi người biết rằng 10 ngàn có thể chấp nhận được đối với một cây kem. Mà nếu mua được 9 ngàn thì tốt mà 11 ngàn cũng chẳng sao. Đang nóng mà.
Và bây giờ hãy tưởng tượng tiếp, bạn mua kem không phải để ăn. Này, ai mua kem mà chả ăn cơ chứ? Thì giả sử là thị trường kem đã biến thành một thị trường đầu cơ, giống như cổ phiếu/tiền tệ.
Thành phần tham gia là người bán hàng với giá vốn = 5 ngàn, một kẻ có đầy đủ sự kiên nhẫn và cả các máy móc bảo quản nữa – một người bán với giá vốn thấp (tự sản xuất hay mua từ nhà chế biến) và những kẻ rình mò cơ hội. Số còn lại là những người muốn tống khứ cây kem đi trong vòng 5 phút, hoặc là nhìn nó tan chảy.
Người bán kem sẽ chỉ mua khi thị giá xuống thật thấp 5-6 ngàn chẳng hạn, vì dù sao cũng còn đầy trong tủ đông và kho lạnh. Những kẻ cơ hộị, với tất cả sự kiên nhẫn của mình, cùng với hệ thống bảo quản công nghệ Châu Âu xịn nữa, chẳng dại gì mà bán khi giá còn ở dưới 13 ngàn. Dù sao thì kẻ mua cũng phải có người bán. Đúng vậy, short-tem trader/local/người trung gian (tùy cách gọi) chuyển hàng và tiền cho người bán buôn và kẻ cơ hội và thường cũng chuyển luôn lợi nhuận cho cả 2 bọn chúng. Nguồn hàng thì tất nhiên không thay đổi, nhưng số lượng trao tay ở vùng giữa lại rất lớn. Những kẻ trung gian cố kiếm lợi nhuận bằng cách nhanh chóng đẩy sang tay người khác trước khi kem tan chảy trong vòng vài phút nữa nếu không muốn mất trắng.
Họ gọi chúng ta là Retail Trader. những người mua với giá bán lẻ, bán với giá bán buôn.
2 phía đối diện của Long-term Traders sẽ không mua bán trực tiếp với nhau, mà thông qua trung gian ở 2 đầu thị trường. Trading là về sự thay đổi. Nếu Long-term Buyer mà chấp nhận mua với mức giá cao hơn mức giá hợp lý thì đã có chuyển biến trong Nhận thức về Giá trị.
Mặt khác, Nhận thức về Giá trị đối với Short và Other Timeframe traders là khác nhau. Long-term Buyer có thể mua với mức giá cao không thể chấp nhận được trong hiện tại (Unfair high), nhưng với tầm nhìn của họ thì nó vẫn là một mức giá tốt.
Câu chuyện số 3: Cửa hàng kem Cô Tuyết
Cô Tuyết quyết định rời cửa hàng kem của mình từ góc phố vào trong một quầy bán ở Siêu thị Ông Già Tuyết.
Cô kỳ vọng sẽ bán được nhiều hơn. Nhưng kết quả sao đây? Số người mua đã giảm hẳn đi trong khi chi phí thuê kiot trong siêu thị lớn hơn. Vì vậy, cô Tuyết lại phải quay về với góc phố thân yêu để duy trì doanh số. Ở góc phố nhỏ, cô GIAO DỊCH được với nhiều khách hàng hơn.
Thị trường luôn luôn tìm kiếm địa điểm thuận lợi nhất cho giao dịch (trade facilitation). Nếu không, nó sẽ di chuyển. Nếu hàng hóa đang được bán ở vùng giá quá cao đến nỗi quá ít người mua chấp nhận, giao dịch (khối lượng trao đổi) sẽ giảm hẳn tại đó và giá bị thu hút xuống vùng số đông chấp nhận được. Nếu như cô Tuyết sau khi vào Siêu Thị mà số người mua tăng lên, hoặc ít nhất không đổi thì cô có thể ở đó được rồi. Dù sao thì đứng trong Siêu thị có điều hòa cũng tốt. Số người mua tăng lên – giao dịch tăng lên tại vùng giá mới nghĩa là nơi đó đã được chấp nhận rồi đó.
Vì vậy nên xem xét về lý thuyết giá tăng khối lượng tăng – giá tăng khối lượng giảm và giai đoạn tích lũy (tích lũy để biến một mức giá mới thành mức giá được chấp nhận. Nếu không có sự tích lũy này thì đơn giản là mức giá mới không được chấp nhận, phải di chuyển tiếp hoặc trở về chốn cũ). Đôi khi Market có thể quay trở lại kiểm tra vùng giá trước đó để chắc chắn rằng mức giá hợp lý đã thay đổi.
Tại sao chúng ta có thể kỳ vọng mức giá cao hơn được chấp nhận? Vì Nhận Thức về Giá Trị thay đổi. Ăn kem trong Siêu Thị đảm bảo hơn vì có kiểm nghiệm, chỗ ngồi sạch sẽ, mát mẻ. Nhận Thức về Giá Trị sẽ thay đổi thị giá của các loại hàng hóa, tài sản.
Nếu muốn đưa thị trường lên một tầm cao mới (trao đổi ở một vùng giá mới chứ không chỉ hình thành một mức giá đỉnh) thì buyer phải đủ tự tin để đẩy lùi những người bán ở đầu đối diện. Nếu không đủ tự tin, giá sẽ quay lại vùng hợp lý cũ và tiếp tục đấu giá trong khoảng đó.
Kết luận
Như vậy, qua 3 câu chuyện trên chúng ta đã có một số khái niệm chủ đạo của Market Profile:
- Một thị trường đấu giá 2 chiều với thành phần tham gia là short-term trader giao dịch trong vùng giá hợp lý, buyer/seller long-term trader giao dịch trong vùng giá chỉ thuận mua hoặc thuận bán.
- Short-term trader tạo ra sự cân bằng, long-term trader làm Market di chuyển. Nếu không có gì thay đổi, Shor-term trader/local man sẽ kiểm soát thị trường cân bằng. Long-term trader mua bán thụ động. Nếu nhận thức về giá trị thay đổi, họ chủ động đẩy giá di chuyển theo một hướng.
Và đến đây các bạn có thể hỏi là việc này giống như đang nói về giao dịch trong Range và Trend. Đúng vậy, và Market Profile giúp chúng ta xác định vùng giá được đa số chấp nhận (cân bằng) và vùng giá bên ngoài (khi long-term trader có ý muốn đẩy giá về một phía, nhưng thành công hay không thì phụ thuộc vào độ tự tin và sự tự tin của phía đối diện). MP thể hiện điều đó bằng hình ảnh trực quan, lọc nhiều khi giá cứ lên rồi lại xuống.
Ghi chú: Market Profile không thể đứng một mình. Vì Nhận thức Giá trị (Perception of Value) là điều cốt lõi của nó, nên chúng ta cần xem xét những câu chuyện, tin tức trên thị trường hiện tại ảnh hưởng đến nhận thức đó, liệu nó có làm người mua tự tin lấn át người bán hay ảnh hưởng là nhất thời? Và để vào lệnh thì cũng phải kết hợp với các công cụ khác, PA chẳng hạn. Có MP giúp đỡ, chúng ta sẽ không mua bán ở cái vùng “Middle of nowhere”.
Anh em comment cảm nhận bên dưới, những ai đã từng kinh qua rồi thì hãy cho biết ưu nhược điểm của nó, liệu MP có giúp bạn cải thiện trade location hay kết quả không? Liệu nó đã lỗi thời so với các phương pháp thay thế khác. Mình đính kèm 2 indicator MP bên dưới.
Cuối tuần chúc anh em nghỉ ngơi vui vẻ!
Tham khảo (tải mấy pdf lên không được nhỉ?):
CBOT Market Profile Handbook
Mind over market J.Dalton
Peter_Steidlmayer_Steven_Hawkins-Steidlmayer_on_Markets-EN
Đính kèm
Giới thiệu sách Trading hay
Thực Hành Phân tích Fibonacci
Tác giả sách là cựu trader quản lý quỹ kiêm học giả CMT. Sách đoạt giải và được xuất bản bởi Bloomberg Press. Sách khái quát từ cơ bản đến chuyên sâu về FIbonacci Trading
Chỉnh sửa lần cuối bởi người điều hành:
Bài viết liên quan