Nghịch lý lãi suất âm của BoJ, bao giờ điều này kết thúc?

Vào ngày 18 tháng 3, Ngân hàng Nhật Bản (BoJ) đã đưa đất nước này thoát khỏi cuộc thử nghiệm kéo dài 8 năm với lãi suất âm. Đồng yên bị bán tháo trong khi chỉ số Nikkei 225 tăng điểm.

Thông thường, phản ứng trước việc tăng lãi suất sẽ ngược lại, tức là tiền tệ mạnh lên và thị trường chứng khoán giảm mạnh do bị bán tháo. Tuy nhiên, có điều gì đó khác biệt đối với tình huống là lãi suất âm. Thay vì kích thích tăng trưởng, chúng lại đóng vai trò như một loại thuế đối với hệ thống ngân hàng. Ý tưởng về lãi suất tiền gửi âm là nhằm hạn chế việc tiết kiệm quá mức của nền kinh tế và do đó thúc đẩy chi tiêu và đầu tư. Thị trường dường như nghĩ rằng chúng có tác dụng ngược lại.

Yên mạnh lên để ứng phó với lãi suất âm ​

Nhìn lại ngày 29 tháng 1 năm 2016, ngày mà Ngân hàng Trung ương Nhật (BoJ) lần đầu tiên cắt giảm lãi suất xuống dưới mức 0, đồng yên mạnh lên so với đồng đô la Mỹ – trái ngược với những gì thường xảy ra sau khi cắt giảm lãi suất. Hơn nữa, đồng yên tiếp tục tăng giá so với đồng đô la Mỹ trong những tháng sau đó với tổng mức tăng khoảng 10%.

Nikkei 225 tăng điểm sau khi BoJ hạ lãi suất ​

Chỉ số Nikkei 225 sụt giảm vào tháng 1 và tháng 2 năm 2016 khi BoJ ban đầu hạ lãi suất xuống mức âm, và mới đây, sau khi họ tăng lãi suất thì chỉ số này một lần nữa có phản ứng trái với logic thông thường, tăng mạnh khi BoJ tăng lãi suất.



Nhìn chung, bước đi đầu tiên của BoJ hướng tới lãi suất cao hơn có thể có tác động nghịch lý, kích thích tăng trưởng kinh tế hơn nữa bằng cách bãi bỏ khoản thuế đánh vào hệ thống ngân hàng, điều này giải thích các động thái bất thường đã nói ở trên.

Tuy nhiên đến cuối cùng, lãi suất cao hơn có thể tác động đến việc tăng trưởng chậm lại, giống như ở những nơi khác trên thế giới, nhưng điều đó có thể đòi hỏi lãi suất cao hơn nhiều so với phạm vi từ 0 đến 10 điểm cơ bản hiện nay.